Ariadne podaje nić, przed nami korytarze, wstęgi ścieżek, niepoliczone wejścia, albo wyjścia...

DIALOGUE-------DIARY-------E-PRUS-------PHILOSOPHE-------POEMS1-------POEMS2

YOU TRANSLATE

27 maja 2007

Samothrake i kult Kabirów - Helena Matakiewicz

A w tym mroku przesuwają się świetlane postacie bóstw samothrackich, odgrywają się święte "dromena." Co stanowiło ich treść - nie wiemy. Ze szczupłych i nielicznych świadectw zdaje się wynikać, że przedstawiano oczom mystów "hieros gamos" Kory i Kadmilosa, które poprzedzała może scena porwania Kory i szukania jej przez Demetrę. Byłaby to nowa, może zbyt daleko idąca parallela do mysteriów eleusynskich. Poszczycić się mogły mysteria szeregiem wielkich wtajemniczonych: do grona epoptów należał Odysseus, Agamemnon, Philoktetes, Kadmos i wielu innych.

Lecz istota Kabirów z czasem się zmieniła i w epoce hellenistycznej występują oni jako bóstwa opiekuńcze żeglugi. I tu możemy zapytać w jaki sposób pierwotne bóstwa wegetacji przybrały charakter greckich Dioskurów? Odpowiedź znaleźć nie trudno. Głosił kiedyś mit, że świat nawiedzony został klęską potopu. Pozostała przy życiu para ludzi wzniosła na Samothrake ołtarze ku czci "Theon Soteron" i dała początek nowemu rodowi ludzkiemu. Widać stąd, że nie można mówić o faktycznej zmianie charakteru samych bóstw, lecz raczej o silniejszym uwydatnieniu innych, mało dotychczas podkreślanych właściwości. Ci którzy byli niegdyś zbawcami ludzkości, staną się teraz niejednokrotnie zbawcami zbłąkanych żeglarzy i podróżników. Epoka Ptolemaiosów, to czasy świetnego rozwoju żeglugi, z którym idzie w parze wzrost znaczenia floty wojennej i handlowej. Wielkie państwo Lagidów jest u szczytu swej potęgi. Zyskuje na tym i Samothrake. Teraz bowiem powstają na tej wyspie najpiękniejsze budynki kultowe i anathemy, a Kabirowie stają się prawie bóstwami opiekuńczymi dynastii (Ptolemaiosów).

Helena Matakiewicz (fragmenty)

Brak komentarzy: